Aanleg

Reeds op zeer jonge leeftijd gaf Jacques Farci blijk van zijn uitzonderlijk talent om landschappen in bedwang te houden!

Het haalbare compromis

Er was eens een man die tot het inzicht kwam dat dramatische gebeurtenissen zich vaak achter muren afspelen. Om dit te vermijden moest men, dat poneerde hij, alle muren afbreken. Op die manier ontstaat transparantie.

Hij begon met een schaapstal op veilige afstand van het dorp, maar naarmate hij de bebouwde kom naderde ontstond onrust. Met als gevolg dat zij achter wiens muren dramatische gebeurtenissen plaatsgrepen, er al snel in slaagden een coalitie te vormen met hen achter wiens muren er zich omzeggens of helemaal niets afspeelt. Hier werd duidelijk gemikt op de menselijke, maar irreële, manier van denken dat ièderèèn wel iets te verbergen heeft. Op die manier slaagden zij er in de man die de muren sloopte te verjagen naar een ander dorp waar hij uiteindelijk in de anonimiteit zou opgaan.

De moraal van dit verhaal is dat vaak minder goede oplossingen worden gekozen voor het uit de wereld helpen van een fundamenteel maatschappelijk probleem, omdat zij die er voordeel bij hebben en zij die er geen voordeel bij hebben zich vooral focussen op een gemeenschappelijk nadeel. In dit geval het genot van traditioneel doch comfortabel wonen. De minder goede oplossing in dit geval was dat er een wet werd gestemd waarin dramatische gebeurtenissen achter muren illegaal werden verklaard. Zonder evenwel te specifiëren wat precies dramatisch is. Hiervoor diende een ethische commissie in het leven te worden geroepen, waarvoor men eerst de bevoegdheden nader diende te omschrijven. Bevoegdheden die uiteraard proportioneel dienden te blijven met de maatschappelijke impact van de dramatische gebeurtenissen die men wilde verbieden. Iedereen met gezond verzand begrijpt dat dit de allerbeste oplossing was. Dit heet in politieke termen: het haalbare compromis!

De verlokking van de paperclip

Maar al te veel mensen kunnen niet weerstaan aan de verlokking van de gemakken die een paperclip biedt, en werken zo misschien onwillekeurig mee aan het draaiende houden van de tredmolen die een bepaalde maatschappij toch is.
En toch!
Toch was er eens een man die op weg naar zijn werk, op de trap naar het perron waar hij moest overstappen (heel symbolisch: een dagelijks kruispunt in zijn bestaan), werd aangesproken door een andere man die er onmiskenbaar heel wat welvarender uitzag.
Die bood hem, toen niemand acht op hen sloeg, op geheel steelse wijze een glanzende paperclip aan.
Onze man evenwel, dacht bij zichzelf - waar anders? - :
"Dat is toch wel al te simpel," en hij weigerde.
Meer behelsde het voorval niet, om het kort te houden.
Maar het feit dat hij aan de verlokking van de paperclip had weerstaan gaf hem voor de rest van zijn leven enorm veel troost. Ook nadat de trein aan het perron met het kruispunt in zijn leven reeds lang uit dienst genomen was en hij het traject deels op een gele Vespa en daarna met de bus af zou gaan leggen.

Sterk

Er ontbrak iets in haar leven. Dat voelde zij sterk aan.

Geruststelling

"Neen jongen, dat tussen mij en jouw moeder is slechts een onschuldig spel."

Jeugdsentiment

Af en toe, als een beloning op zijn plaats was, mocht moeder even dansen op vader's koord. Wij hielden dan onze adem in.

Scherp

"Dit is wel scherp geef ik toe."
"Ja, misschien zien we hiermee wel nieuwe vormen van vrije meningsuiting!"
"Een hele vooruitgang."

Wat een kaalkop heeft met de zee

de zee
heeft zoveel haren
dat je ze niet ziet
het zijn alleen
wat jan-van-genten
die ze strelen
daarom dat een kaalkop
zo van wind geniet!

De man met de want

Op een hem expliciet verboden strand vond een jongen - eigenlijk toen al een man - eens een fel glanzende, stalen handschoen. Of beter: een want. Er helemaal geen rekening mee houdende dat hij zich op een hem verboden strand bevond, paste hij ze meteen. Met als gevolg dat de want zich - pats - meteen om zijn hand sloot en ze zich, wat hij ook probeerde, niet meer liet afdoen.
Nu, behalve dat het een dwaas zicht was, had dit voor de meeste van zijn activiteiten in zijn latere leven weinig repercussies. Hij werd administratief bediende en was even vervangbaar als de meesten van ons. Alleen wanneer hij (met zijn want) vrouwen die hem wel interesseerden (beter) leerde kennen, dan begon de want te gloeien. En hoe interessanter de vrouw, hoe heter de want!
Echt erg was dat de weinige vrouwen die dat volhielden, en zich lieten aanraken door de hand in de want, daar steevast een brandmerk aan overhielden, met de tekst: "…. heeft mij aangeraakt."
Afhankelijk van het lichaamsdeel kwam dit deze vrouwen (meestal) niet goed uit. Waarom ook? Zij gaven immers slechts gevolg aan volkomen normale driften.
Deze gebeurtenissen compliceerden in hoge mate het gevoelsleven van de man met de want, om nog maar niet te spreken van de lelijk verbrande stomp die zoveel jaren in de want gevangen zat.

Uiteindelijk is hij wel van de want verlost geraakt.
"Ze was ineens los," was hoe hij dat uitlegde.
Nu ligt ze ergens op een bergtop waar geen meisjes mogen komen.

De macht van de stripfiguren

Op aanstichten van een welmenend bibliothecaris zou ik de aard en bedoelingen van de bekendste stripfiguren aan een onderzoek onderwerpen. Dat moest ik heel behoedzaam aanpakken, want velen onder hen beschikken over abnormale eigenschappen en talenten. Zoals gedachten lezen, onzichtbaar worden, ijsbergen smelten met priemende blikken, kinderachtig woordspelen, muren achterwaarts beklimmen, formule 1 races winnen, esthetisch aantrekkelijk neuken, stelen van de rijken en geven aan de armen, onvermoeibaar zwaardvechten, door tijd en ruimte gaan, enz. U begrijpt vast wel wat ik bedoel.
Juist zou ik tot een voorlopige modus operandi komen toen een delegatie van deze curieuze wezens door het raam naar binnen sprong. Ik begreep onmiddellijk wat de bedoeling was en zij hoefden helemaal geen verbale toelichting te verschaffen: zij wisten precies waartoe ik mij verbonden had.
"Ga maar," zei ik gelaten, "als het zo zit."
Met achterlating van hun allernieuwste albums verdwenen zij gewoon langs de voordeur, zonder die evenwel open of dicht te doen.
Nog weken heb ik mij geen moment verveeld en daarna ben ik veranderd van bibliotheek.

De God op een vergrootglas techniek

Naar verluidt liet God zich in die dagen staande op een vergrootglas boven zijn kudde plaatsen om er specifiek één individu in het oog te houden in de hoop dat dit individu zich dan van zijn aanwezigheid bewust zou worden en zich overeenkomstig gaan gedragen. Deze techniek wordt heden ten dage nog in sommige managementmiddens aangewend. Met evenveel succes trouwens.

Lapinisme: enkele feiten

De ware lapinist eet minstens 700gr rauwe peentjes per dag en heeft gemiddeld 12 kinderen. Je ziet hem op stranden en in duinen vaak bezig met een schopje labyrintische tunnelcomplexen uit te graven. Ook het stelen van kolen, vroeg in de ochtend op ver afgelegen velden wordt aan ware lapinisten toegeschreven.
Vermeende lapinisten menen dat het leven van ware lapinisten een makkie is, vol van vooral lichamelijke genoegens.
Mochten de ware lapinisten zich er van bewust zijn wat de vermeende lapinisten over hen denken en dat hun leven en gewoonten voor hen een bron van nabootsing vormen, dan zou er waarschijnlijk een oorlog op leven en dood uitbreken waarbij één soort zou worden uitgeroeid. Maar alleen omdat ware lapinisten zich zuiver met hun eigen zaken bezig houden en volstrekt geen aandacht besteden aan andere mogelijke levensvormen, ook niet aan vermeend lapinisme, blijft alles gewoon zijn gangetje gaan.
Een waar lapinist kan men moeiteloos onderscheiden van een vermeend aan de blik in zijn ogen en aan de hoeveelheid rauwkost die hij verzet. Een waar lapinist heeft een onopvallende schutkleur en knipoogt niet.

Zzzz!

Ze heette Zzzz!, en vreesde telkens weer het moment dat men om haar naam vroeg.

De oplossing van het probleem met de holle woorden

"Nu heb ik toch een heus probleem, vrees ik."
"Een heus probleem?"
"Ja, het blijkt dat ik met holle woorden spreek."
"Dat zegt niets: blijken."
"Maar men luistert er ook instemmend naar."
"Men luistert instemmend?
"Ja, en hoe holler hoe instemmender als het ware!"
"U praat holle woorden en men luistert instemmend. Ja, dan kan u wel eens gelijk hebben over het holle van uw woorden, zeker als er instemming mee gemoeid is."
"Wat raadt u mij aan?"
"Aanraden?"
"Ja, op deze manier kan ik toch niet verder?"
"Waarom niet? Het is toch niet per se nadelig?"
"Niet nadelig? U gaat hier wel licht over heen."
"Maar er zijn er zoveel als u. Dat kletst maar raak en komt daar doorgaans goed mee weg. Sommigen verdienen er zelfs hun brood mee."
"Maar ik ben zo niet."
"Hoho! Als ik u zo bekijk verschilt u in niets van ..."
"Meent u echt dat ook ik... Kan dat?"
"Er mee weg komen? Uiteraard, mits wat vestimentaire aanpassing vast en zeker."

De premie

"Ben ik toch vergeten de premie aan te vragen."
"Welke premie?"
"Voor de werken."
"O."
"Glad vergeten."
"Wat nu?"
"We zullen aanpassingen moeten doen."
"Aan de werken?"
"Anders komen we er niet."
"Alles hing af van de premie?"
"Van de werken ook natuurlijk."
"Maar waarom werken eigenlijk?"
"Voor de premie."

Uit eigen beweging

De eerste keer dat ik mijn vrouw liet zitten was dat waarschijnlijk het meest gemeend en het minst doordacht.

Ik zou wel eens bewijzen wie ik werkelijk was!

Ik gaf toen ook meteen mijn werk op en bood mij aan als dokwerker.

Drie dagen later ging ik met hangende pootjes terug.

De zakken en kisten waren enorm zwaar en vies en in de slaapzaal moest ik de douche delen met rochelende en spuwende vreemdelingen.

Ons leven viel al gauw weer in "de oude plooi", met dat verschil dat ik er wel voor waakte mijn gedragen onderbroeken niet meer onder het bed te schuiven en toch om de drie dagen van sokken te wisselen.

Zo leerde ik wat respect is binnen het huwelijk en vond ik mijn plaats geheel uit eigen beweging.

De voorspelling over de dorre prinses

Na tal van ongelofelijke avonturen in andere sprookjes, die wij bij gelegenheid ook nog wel eens te boek zullen stellen, kwamen wij bij een vervloekt kasteel. Het bleek veel gemakkelijker dan verwacht om er binnen te geraken: omdat de draak in de grot zo'n kilometer of vijf verderop al dood was toen wij er arriveerden en de oude poortwachter, ontevreden met de behandeling die hem jarenlang te beurt was gevallen door zijn werkgever, de drie magische vragen op zo'n manier stelde dat wel heel duidelijk bleek welke multiple choice keuze de juiste was.

Helemaal zoals voorspeld troffen wij er de mooiste prinses van het land aan in het hoogste vertrek van de donjon, waar zij de belangrijkste jaren van haar jeugd had doorgebracht met zicht op de drakengrot.

Wat iedereen evenwel had gevreesd en zeker niet gehoopt bleek echter absolute waarheid: Prinses Al-Heel-Lang-Aleine was helemaal verdord en uitgedroogd en viel in niets meer te onderscheiden van de houtstronken in de open haard. Er zat dus niets anders op dan om de hele stère mee te nemen. Goed en wel wetende dat een en ander dood gewicht zou blijken te zijn.

Er zat ook al niets anders op dan dat wij Prins Inox, mecenas van onze onderneming, bij het overhandigen van de vracht, héél nauwkeurig waarschuwden dat hij best twee keer zou nadenken alvorens hij er de haard mee zou aanmaken, er op vertrouwende dat Alaine door de verandering van omgeving, de vochtigheidsgraad misschien, mogelijk toch een of ander gebaar van toenadering zou maken en hij haar dus uiteindelijk wel zou herkennen.

Het is precies op deze wijze, en geen enkele andere, hoe apocrief ook, dat de oude voorspelling dat Prins Inox ooit trouwen zou met een dorre prinses werkelijkheid werd.

De voorspellers, die hem hadden voorspeld dat die voorspelling uiteraard symbolisch was en zeker niet letterlijk diende te worden geïnterpreteerd, haastten zich vierklauwens het land uit uit vrees uit hun ambt te worden ontzet. Dit is tekenend voor hun niveau uiteraard. Dàt terwijl Prins Inox ook nà deze gebeurtenis steeds een wijs en waardig monarch is gebleken. Men zou haast geloven dat hij een sprookjesfiguur was.

Ontknoping

Een romanpersonage kwam onverwachts thuis.
Hij hield zijn bloedend hart goed verborgen in zijn regenjas en mompelde stilletjes
"Hallo,"
terwijl hij bijschoof voor het televisiescherm.
"Waar heb jij uitgehangen,'
vroeg zijn vrouw die veel reëler was.
"In een roman over misdaad en straf,"
gaf hij schoorvoetend toe.
"Op welke bladzijden?"
wilde zij precies weten.
Daar moest hij even over nadenken,
"nogal in het begin,"
gaf hij toe.
"Dat dacht ik al,"
klonk het enigszins teleurgesteld.
"Hoezo, waar had ik dan moeten zijn.
"Op het einde, bij de ontknoping!"
"Ach vrouw, wat weet jij daar nu van, alsof je zo'n ontknoping voor het kiezen hebt." Maar hij stelde weer teleur dacht hij.

Activiteiten als dolfijn

Ik heb een vriend die in zwembaden ruggelings onderdoor vrouwen zwemt om te observeren "hoe zij zwemmen". Dit noemt hij om een of andere reden zijn "activiteiten als dolfijn", al is dat, voor zover ik daar iets van weet, niet de manier waarop dolfijnen zwemmen, noch een interesse die zij zouden hebben.

Wel heb ik al eens gezien hoe een dolfijn op de tip van zijn snuit zachtjes een meisje neerzette op de rand van een zwembad, maar ik weet niet of mijn vriend met dat verhaal geholpen zou zijn.

Het gevolg van niet opletten

Ik werd achter in de tuin menigvuldig aangeklampt door dwergen die alles wisten over het pijnigen van geliefden.

Er kwamen daar ook nog wel andere sprookjesfiguren. Zoals de fee, de tovenaar, de koene ridder, Sneeuwwitje en de hongerige draak. Maar alleen de dwergen waren echt spontaan en zeer spraakzaam. Blijkbaar waren zij gesteld op contact buiten hun eigen kleine kringen.

Nu, na al die jaren, zou ik graag opnieuw met hen in gesprek willen geraken, of met figuren die misschien nog méér weten over het onderwerp. De stiefmoeder van Assepoester bijvoorbeeld. Want hààr versie van haar relatie met haar man kennen we niet en die zou wel eens erg interessant kunnen blijken om een en ander beter te begrijpen, omdat ik moet toegeven dat ik altijd maar met een half oor naar die dwergen heb geluisterd. Ik ging er van uit dat alles zich later toch vanzelf zou uitwijzen. Dat was uiteraard heel dwaas van mij, maar ik liet mij in die tijd alleen door uiterlijkheden beïnvloeden en als een opsinjoor van links naar rechts en soms omhoog gooien.

Ja, ik zeg het eerlijk: ik heb niet opgelet en ben daardoor nu op zoek naar personen met kennis hieromtrent. Steeds hardnekkiger eigenlijk, anders zou ik u niet aanspreken. Ik ben namelijk héél benieuwd naar wat u zoal weet en hebt meegemaakt. Een mens wil niet blijven aanmodderen.

Klovendichter

Ofschoon een goed klovendichter niet over één nacht ijs gaat, moge het toch duidelijk zijn dat J. het wel heel nonchalant aanpakt.

Jan en Ingrid (op reis)

"En, heb je hier ook een aforisme voor?"
"Neen Ingrid. Neen."

Ik en de loop van de geschiedenis

Er verscheen een man op het bordes die pardoes begon te spreken.
Hij was dik en kaal.
Hij wilde aangesproken worden met sire.
Hij had het over zijn regalia en bepaalde daaraan verbonden rechten.
Weinigen hadden oor naar wat hij te zeggen had.
Wat hem boos maakte en deed overschakelen naar de gebiedende wijs en, ja hoor!, onderhorigen!
Volgens mij had hij het woord prerogatieven moeten gebruiken!
(Daar houden onderhorigen van.)
Haha, prerogatieven, hoe kom ik er op!?
Maar net op tijd hield ik mijn mond.
Ik zal mij daar de loop van de geschiedenis toch niet veranderen!
Toch niet in uw plaats.

In handen van de vanillelikkers

Het was pikkedonker, maar ik kon de vanille al van ver ruiken!

Een donker schuurtje met gedempt binnenlicht doemde voor mij op en zo geruisloos mogelijk liep ik er op af. Na eens over mijn schouder te hebben gekeken klopte ik aan. Tweemaal lang, één keer kort. Twee keer na elkaar.

De deur ging open en ik werd snel naar binnen getrokken.

"Het is om…"

"Ja, we weten waarvoor het is," zei de blonde en ze griste de enveloppe met cash geld uit mijn handen. Dat het vrouwen zouden zijn had ik niet verwacht.

Snel en professioneel kleedden zij mij uit en smeerden mij in met hun geurige vanille extracten. Dezelfde extracten die de streek zijn faam hebben gegeven.

Daarna duwden zij mij door de achterdeur naar buiten.

Ik voelde mij eerst wat gedesoriënteerd, misschien was ik in roes door de vanillegeur, maar dan schuifelde ik behoedzaam over de kiezeltjes naar het struikgewas.

Toch werd ik nog totaal verrast toen ik van achteren door minstens zes armen werd vastgegrepen en tegen de grond gegooid. Terwijl ik stevig werd vastgehouden - ik kon echt geen vin bewegen - likten fluwelige tongen alle vanille van mijn lijf, wat enorm kietelde voor een stadsmus zoals ik.

Wat een belevenis! En zeggen dat ze niet meer in het wild voorkomen: raszuivere vanillelikkers.

Over gerechtigheid

In een streek waar al jaren - met steeds wisselende kansen op succes - een onafhankelijkheidsoorlog aan de gang was nam de strijd ineens een vreemde wending toen de opstandelingen/vrijheidsstrijders ineens collectief naar de lucht begonnen te turen en daardoor, als het ware gehypnotiseerd door de kolkende bewegingen van de wolken, hun camouflage prijsgaven. Aldus werden zij makkelijke schietschijven voor de belegerende overheidstroepen en werden een na een als dodo's uitgeschakeld. De enkele overlevenden, die na een korte gevangenschap dank zij een amnestiemaatregel weer naar vrouw en kinderen terugkeerden vertelden dat een en ander echt wel op een misverstand berustte. Zij hadden de boodschap "dat gerechtigheid in de lucht hing" voor waar genomen! Elke vreemdeling die tegenwoordig hun streek bezoekt nemen zij als het even kan apart en fluisteren hem dan toe: u denkt er van wat u zelf wil, maar gerechtigheid hangt niet in lucht!

Liegen

Iemand begon ineens met liegen.
Zomaar, zonder dat iemand het door had.
Zulks verbaast mij uiteraard niet.
Zo liegt men nu eenmaal.
En hij bleef maar liegen.

Uiteindelijk vroeg ik hem waar dat heen moest.
"Het is om op pijn te besparen," en hij loog er lustig op los.
"Maar dat hou je uiteindelijk toch niet vol?"
"Wat bedoel je?"
"Pijnloos liegen?" preciseerde ik niet helemaal precies.
"Volkomen pijnloos is het natuurlijk niet."
"Het is niet volkomen pijnloos?"
"Helemaal niet!"

Hij beoefende een blijkbaar niet volkomen pijnloze manier van liegen die ik mij ook snel eigen heb gemaakt.

Geen vriendelijke reus

Na door zijn eigen nieuwsgierigheid in de sprookjeswereld te zijn gekatapulteerd, probeerde J. vergeefs de teksten die het vervolg van dit verhaal konden verraden te pakken te krijgen, maar er was geen vriendelijke reus in de buurt die hem kon helpen.

Mevr. Vanuxem

En toen onthulde Mevrouw Vanuxem dat haar hoofd in feite veel kleiner was dan wij tot nu toe hadden gedacht.

Het concept

Omdat niemand daar wist hoe het precies zat met de waarheid en hoe haar te gebruiken dachten zij dat ze niet bestond, wat zoals bij ons maar omgekeerd, tot de meest regelrechte rampen heeft geleid.

"Ja, misschien geloofden wij iets te veel in het concept,"

gaven sommigen onder hen later schoorvoetend toe.

De betovering

Van om de hoek kwamen twee extreem kleine kaboutertjes aangerend die met veel misbaar mijn aandacht trokken. Zoiets had ik tot dan toe nog nooit meegemaakt en ik verstarde van verbazing want, niettegenstaande ik niet in zulke gebeurtenissen geloof, er hing blijkbaar iets verstarrends in de lucht. Of waren er misschien nog meer kabouters in de omgeving die mij op sprookjesachtige wijze wisten te verstarren? Die mogelijkheid is in deze context ook heel reëel natuurlijk.

In heb er in elk geval geen flauw idee van waarom dit mij te beurt viel terwijl er net voor mij een dame liep die al heel wat te beurt was gevallen maar die deze keer niets in de gaten had.

De extreem kleine kabouters probeerden mij ervan te overtuigen dat de sprookjeswereld in mijn hoofd wel degelijk ècht was, zolang ik het maar vol hield. Ik geef toe, zij brachten mijn geloof in het tegendeel wel degelijk aan het wankelen. Tot ik ineens vroeg in wiens opdracht zij eigenlijk ageerden.

"De jouwe uiteraard", liet de domste van de twee zich ontvallen.

Daarmee was de betovering ineens verbroken, zoals zoveel betoveringen zodra ik doorheb dat het allemaal alleen maar in mijn hoofd zit.