Zuiltje van woordjes op een sokkeltje

Soms

gaat

het

niet

om

welke

woorden

maar om de woorden zelf

Lectuur en interpretatie (oefeningen)

LOVE LETTER

It won't be not by force
you open this letter.

It will be with a nife
used gentle

• Is dichter Koenraad Goudeseune een goede dichter? Antwoord affimatief en geef drie redenen waarom.
• Waarom staat er een gedicht in het Engels in deze bundel?
• Met welk gedicht begint de bundel?
• Is Goudeseune een autobiografisch dichter?
• Hebt u hem gekend?
• Waarom kocht u nooit zijn gedichten?
• Welk gedicht uit deze bundel mag bij u aankloppen?
• Speelt u nog wel eens cowboy & indiaan?
• Welke rol speelt de natuur in de gedichten van Goudeseune?

 

Ein Altes lied

'Éerst betalen,

éérst betalen,'

zei de kastelein

Karel de aanvlieger

 

Altijd wanneer zij hem het minst nodig had kwam Karel aanvliegen.

Andreas Vesalius doceert de ontleedkunde aan de Hoogeschool van Leuven (1530)

Heden ten dage is André bekend van dit portret. Hij is de trots van Leuven, niettegenstaande hij daar in onmin is vertrokken, iets wat wel meer gebeurt in de lagere landen. Hij ontdekte onder andere dat het doorsnijden van het ruggenmerg verlammingsverschijnselen met zich meebrengt en dat het doorsnijden van bepaalde zenuwen verstomming veroorzaakt, een daarna veel gebruikte methode om geschreeuw van onverdoofd te slachten of te verminken dieren te voorkomen.

Wij

 

'Jij!'
'Jij!'
'Ik had je helemaal niet herkend zo zonder masker.'
'Ik jou ook niet.'

'Hoe lossen we dit op?'

'Oplossen?'

Zelfkennis is het eind van vele dromen

Zoek geen heil in je gedichten,

daarvoor heb jij te veel gezichten.

Één goede raad

'Het is niet wát hij schrijft, maar dát hij schrijft.'
'Hemel Carla, één goede raad, wees asjeblieft heel voorzichtig.'

De wereld over duizend jaar (door Unno Juza)

(1939)

Unno Juza

 

 

De cryonaut

Furuhata, een jong en ambitieus wetenschapper, was al zeven dagen eerder in zijn ‘graf’ ontwaakt.

‘Wat kan er aan de hand zijn? Er had al lang iemand moeten aankloppen op de afsluiting.’

Hij wachtte vol spanning op iemand die van buitenaf zou aankloppen.

Ik zei ‘graf’ maar ik heb het niet over een gewoon graf met een houten kist erin, dat kennen we allemaal, maar wel over een met vijf lagen molybdeen MO Nr. 922 (een exceptionele, maar tevens heel moeilijk smeltbare metaallegering) omhulde sarcofaag. Het interieur was ook helemaal niet zo krap bemeten als voor een graf waar men amper in kan liggen. Het was binnen ontzettend ruim. Het ging om een vertrek dat haast even ruim was als een kamer met tien tatami’s (zo’n 16 vierkante meter) (1) en met een hoge zoldering. Behalve een bed stonden er nog een vriezer, een thermostaat, een gasgenerator en een gewone generator en nog heel wat andere apparatuur. Er lagen ook wetenschappelijke naslagwerken en spullen die een man gebruikt in zijn dagelijks leven, zoals een asbak, een tandenborstel of een scheermes. Kortom, het ging eerder om een heus laboratorium annex studeerruimte in ingeblikte vorm.

In deze bijzondere sarcofaag had Furuhata meer dan duizend jaar doorgebracht in een cryonische sluimer. Cryonisme betekent het invriezen van een levend mens en hem of haar dan in die toestand enkele jaren bewaren. Het is een ontzettend complex proces, vooral wat betreft de invriessnelheid tijdens de procedure.  Als het slecht wordt uitgevoerd riskeert men er eeuwig in te blijven. Maar als het goed wordt gedaan is het mogelijk om iemand pakweg drie dagen, honderd jaar, of, zoals in het geval van Furuhata, wel duizend jaar te conserveren. Op een bepaald ogenblik wordt de cryonische dan opgeheven en de betrokkene weer tot leven gewekt. Ook de procedure om een diepgevroren mens opnieuw tot leven te wekken is ontzettend complex. Maar wat er ook van zij, bij Furuhata liep alles, in beide richtingen, van een leien dakje.

Wat logisch was. De jonge wetenschapper had het experiment niet op eigen houtje uitgevoerd. Alles verliep in samenwerking met het wetenschappelijk genootschap met de lange naam: ‘Comité voor onderzoek van duizend jaar durende humane cryonische sluimer’.

Het interieur van de sarcofaag, met, zoals ik al zei, de tatami en de hoge zoldering, was kubusvormig, maar aan de buitenkant was hij volkomen rond. Dat was om vanuit om het even welke richting weerstand te kunnen bieden aan externe druk.  

 

Zeven dagen na zijn ontwaken was Furuhata helemaal bekomen van de uitputting na zijn duizendjarige sluimer, en leek het hem alsof hij pas gisteren de sarcofaag was binnengestapt. Duizend jaar lang diepe sluimeren!

Klopte dat?  Had hij echt duizend jaar gesluimerd? De radiumklok aan de muur leverde het bewijs. Die registreerde het verval van radium door de radioactieve straling ervan te meten en hield op die manier precies bij hoeveel jaren er waren verstreken. Furuhata was meteen na zijn ontwaken op die klok gaan kijken om te zien hoeveel tijd er was voorbij gegaan. Het bleek dat hij zelfs iets lánger dan duizend jaar had geslapen. De klok gaf duizend jaar en honderdnegenenzestig dagen aan.  Wat neerkwam op ergens in de winter in februari van het jaar 3600 n.C..(2) Met andere woorden, de apparaten in de sarcofaag hadden zich slechts honderdnegenenzestig dagen vergist. Een verschil van honderdnegenenzestig dagen op dúizend jaar kan je niet enorm noemen. Dat onderstreept meer dan voldoende de uitstekende kwaliteit van al die toestellen die hadden toegelaten dat  Furuhata meer dan duizend jaar in diepgevroren toestand werd bewaard.

Maar hij maakte zich nu wel grote zorgen. Na duizend jaar hoorde er iemand aan te kloppen aan de buitenkant, maar hij had nog altijd niets gehoord. Volgens de specificaties was de sarcofaag zo robuust ontworpen dat hij gedurende duizend jaar onmogelijk opengemaakt kon worden, en dan nog alleen maar door iemand van buitenaf. Er had niets anders opgezeten dan hem op die manier te construeren om hem zijn sterke structuur te geven had.

‘Wat is er toch aan de hand? Is de persoon die zou openmaken misschien afgereisd omdat ik honderdnegenenzestig dagen te laat ben ontwaakt?’

Overmand door onrust vast komen te zitten in een hermetisch afgesloten ruimte joeg hem veel meer schrik aan dan een terdoodveroordeling.

Hij was bang dat er iets mis was gelopen met de seinapparatuur en had die meermaals gecheckt. Maar hij vond geen enkel feilen. Zijn ontwaken moest wel degelijk via radiosignalen zijn gecommuniceerd naar de drie centra in Tokyo, New York en Khabarovsk.

‘Waarom komt dan niemand mij redden?’

Hij was dan wel ontwaakt uit zijn cryonische sluimer , maar als niemand de deur kwam openen kon hij maar dertig dagen overleven. Voor daarna was er helemaal niets voorzien. Maar meer dan te treuren om zijn vege lijf vond hij het vooral jammer dat hij dan na duizend jaar wel weer tot leven was gekomen, maar nu dan zou sterven zonder de wereld nog een keer te zien.

(Wordt vervolgd) 

(1)Hoewel het niet in alle regio’s in Japan hetzelfde is, is de oppervlakte van een tatami-mat gemiddeld ongeveer 1,55 vierkante meter.

(2)De keizerlijke jaartellingen, die nu in onbruik zijn geraakt, beginnen in het jaar 660 voor Christus, het jaar waarin Jinmu, de eerste keizer van Japan, op de troon zou zijn gekomen. Het jaar 3600 komt dan ongeveer overeen met het jaar 2940. Furuhata’s cryonische sluimer begon dus in het jaar 1939, het jaar waarin dit verhaal door de auteur werd geschreven.

Op mijn sokken

Ik vergeet altijd wie ik was

na het scheren en het knippen

dan denk ik telkens weer hoe ik vandaag

opnieuw wil hangen aan jouw lippen

maar met mijn hoogtevrees

en jouw diepgang in gedachten

vlucht ik toch in jazz en wandelweiser

en trek ook mijn sokken aan

(om samen op en neer te wippen!)

Lectuur en interpretatie (oefeningen)

 

 

Alexander was als betoverd. Hij hield op met ademen en staarde met bonzend hart naar de plotse verschijning,
Hij zag die Vlinder pas voor de tweede keer in zijn leven, maar herkende hem meteen! Het was precies dezelfde die even op opa's kist was gaan zitten, net voor die in de grond werd ge-

stopt!

Toen werd alles wat hij zag plotseling overspoeld door zachte, prachtige muziek... Het doffe gedreun van de Garamoettrommel, het zoemende gebrom van de Totemfluit en het melodietje uit opa's muziekdoosje smolten samen in zijn oren...

Traag vloog hij, trillend met zijn vleugels, mee met de Vlinder door het open dak van de wagen tot hoog in de blauwe lucht waar hij heerlijk vrij rondfladderde, in de stralen van de Zon die niet alleen zijn jonge, snel groeiende Lichaam, maar ook en vooral zijn Geest nieuwe Kracht schonk. Hij keek naar de wereld onder hem en zag zichzelf in de metalen cocon. Toen strekte hij zijn vleugelarmen wijd open en gaf een schreeuw, als van een pasgeboren, volwassen, twaalfjarige baby.

• Is dit een boek met diepgang? (Wees precies en leg uit waarom?)
• Wie van de personnages had je wat beter uitgediept willen zien?
• Zou je dit boek willen voorlezen?
• Is de laatste paragraaf van het boek geloofwaardig?
• Bent u goedgelovig?
• Welke maatschappelijke thema's worden in het boek vermeld?
• Als je aanneemt dat wat Marc De Bel schrijft allemaal klopt en kan of mogelijk is: leeft Alexander dan in een betere wereld dan wij, of in een minder betere?
• Welke personnages in het verhaal zijn echt bepalend voor de voortgang, en welke niet? (Geef twee voorbeelden van elk)
• De auteur maakt graag gebruik van karikaturen. Is dit een gimmick? Of is dit net goed, als je rekening houdt met het doelpubliek (kinderen van elf en wat ouder)?

Een gastmaal bij Keizer Karel (1515-1555)

 

Neen, in de kern zijn de lagere landen nooit veranderd. 
Het was (en is) eten wat de pot schaft. 
Vooral als het kan op andermans kosten.

Gedicht

 Antwoorden met ja of nee

Hou je taai

En draag je bergen zelf

Geef je sjaal en winterkleren weg

Je mag ook wel blaten als een geit

Of laat een portretje van je maken

Door een Rembrandt? (Of liever iets modern?)

Je bent geen Stanley meer

Troje heb je ook al niet ontdekt

En of je welkom bent bij elke kapper?

Kijk eens rond in eigen huis,

Ben je daar wel ooit geweest?

Een aforisme van oom Floris

 

Neen, schijn bedriegt niet. 
Bedriegers bedriegen!

Ter zake (31)

Ik was als kind een hardnekkige duimzuiger. Hoewel ik dikwijls denk dat mijn meningen echt wel verstandig zijn merk ik dat ik het steeds vaker opgeef om er nog voor uit te komen. Ook met de hoge mi-snaar van een gitaar kan je zeker iemand pijnlijk wurgen. Gekko's en salamanders zijn wonderlijke beestjes, maar ik had nooit de kans ze van dichtbij te bewonderen. Ik begrijp niet helemaal hoe de aandelenmarkt precies werkt omdat ik ervan uitga dat ze niet helemaal eerlijk verloopt en al zeker niet "werkt". Een zee of oceaan oversteken met een zeilboot is niet aan mij besteed. De kennis van fraktalen lijkt mij in het dagelijks leven even nuttig als kennis van de kerkgeschiedenis in de negentiende eeuw. Ik voel mij hoogst ongemakkelijk op feestjes waar taart gegeten wordt met een eetbare foto van het feestvarken erop. Uit mijn jeugd herinner ik mij nog Donald kauwgum. Ik was er dol op. Ze waren de beste om bellen te blazen. Aan mijn tv zitten snufjes die mij helemaal niet interesseren. Ja, ik vind natuur heel belangrijk, alleen weet ik niet precies wat ik ermee bedoel of hoe u dat begrijpt. Een clown die figuren vouwt met ballonnen zou mij heel erg opvrolijken. Ik ben te eenzaam om een hond te nemen.

Twee boeken

Ik had geen geld voor een boek

en waar kwam ik mee thuis?

Twee boeken!

Le poursuivant

 

Omdatalleshelderwasbenikmeegelopen

Hé?

Aanthandhandjemeegelopen

Wát?

Ikhebde liefdeonderschat!

Ach jongen, begreep ik je maar.

Schuldismijnbochel!!!

Ja, je loopt wel wat voorover.

De Shashinka vereniging

'Wij, van de Shashinka-kai vereniging hebben ons tot doel gesteld om in de lage landen alles te fotograferen wat met Japan en de Japanse cultuur te maken heeft! Dit volledig in overeenstemming met de aloude Nikon traditie die in de harten van menige Japanner leeft. Ook vandaag de dag nog.'

Tips voor een beschaafd dagelijks leven (Ervaringen van de blogbaas)

Bel iemand nooit meer dan twee keer achter elkaar op.  Wie niet opneemt zal wel iets belangrijks te doen hebben. (Bovendien kan u tegenwoordig makkelijk een bericht inspreken).

De kunstsmederij (XVe eeuw)

 

Quinten had zo zijn vaste verkoopspraatjes:

'Het voelt wel erg licht aan. Het zal zijn tijd toch wel uitdoen?'

‘Zeker heer, een goed harnas heb je voor het leven. Bovendien, het eerste deukje halen we er gratis weer uit!’

'Ik hoop maar dat dát nooit hoeft.'

'Ach, u kent toch het spreekwoord: 

Aan een harnas zonder deuk, 

hangt toch een laffe reuk.'

Een aforisme van oom Floris

Macht is geen kracht!

Ik bedoel, kracht is geen macht!!

Ruilhart

Nadat hij het verkeerde ruilhart kreeg werd Otto verliefd op een voor hem totaal onbereikbare vrouw. Zijn leven werd nu een nog grotere hel dan voordien.

Het zilveren randje

Elke wolk heeft een zilveren randje, dat zag ze nu wel in. Hij was verre van perfect, dat bleek keer op keer, maar goed, hij had ook het lef niet om haar te verlaten. Dat biedt altijd zekerheid.

De theorie

Al bij zijn eerste experiment zag professor Paracelsus zijn theorie bewezen: een tijd en ruimtemachine zou nooit op één enkele plaats alleen in het heelal worden ontdekt. Precies op dat ogenblik kwamen ook het salamandervolk van de planeet Rednamalas in het 17de kwadrant tot dezelfde bevinding. Daar waar de wederzijdse tijd en ruimtestralen elkaar raakten onstond een zwart gat. Een bijwerking die niemand die aan het experiment had deelgenomen had voorzien.

Een opticien bekent!

'Kwatongen zullen anders beweren, maar ik zweer u, ik heb het glazen oog alleen gebruikt om het stemgedrag van onbesliste vrouwen te beïnvloeden.'

De knieschijf van Cleopatra

'Beeld je toch in Karl! Na twee millenia zijn wij het, twee arme archeologen, die het voorrecht genieten om een knieschijf van Cleopatra aan te raken! De laatste voor ons was Marcus Antonius!!!'
'Egon, acht jij deze schijf dan niet wat te groot om de knieschijf van een vrouw te kunnen zijn?'
'Maar Karl, jij moet toch weten hoe groot Cleopatra  was in haar dagen, en dat ze in de loop der eeuwen alleen maar is gegroeid. Ik had haar zelfs nog groter verwacht!'
'Je hebt gelijk Karl... misschien was ze ook niet helemaal perfect.'
'Precies kerel, welk mens is dat wel?'

Lectuur en interpretatie (oefeningen)

 

 

Al werd mevrouw Nosková honderdvijftig, dan nog zou ze die allerzwartste vrijdag van eind februari 1946 nooit vergeten. Er overkwam haar iets waarover je beter niet hardop kunt praten, en het overkwam haar zonder dat er vooraf alarmbellen waren gaan rinkelen. 
    Je gaat je eigen weg, je kent hier elke mijlpaal, elke bocht, je tred is vast en je hoofd helder en opeens - potjandosie nog aan toe - weet je niet waar je bent, je bent verdwaald, je liep over je vertrouwde weg - nou, ammehoela! Nee, nee, zoiets is mevrouw Nosková nog nooit overkomen! Ze kan immers iedereen binnen vijf minuten compleet doorzien. Niemand heeft haar er ooit op betrapt dat ze ernaast zat. En nu opeens zo'n kapitale blunder!
    Ze had die uitgemergelde, onbeschofte nietsnut in huis genomen. Ze had hem in huis genomen op voorspraak van Zajíček van het consulaat en omdat ze nog nooit iemand hulp had geweigerd. Maar hij had zich hier nog niet genesteld of ze wist dat ze zich om de tuin had laten leiden. Dit was geen intelligent, als hij zijn mond opendeed, kon je geen touw vastknopen aan wat eruit kwam. En hij was niet berooid, hij had best geld, maar geen waardering voor haar, op iets van dankbaarheid van hem kon je lang wachten, hij was zeker geen dokter, want hij weigerde te geloven wat elk kind in haar geboortedorp wist, namelijk dat het beste middeltje tegen wonden verse koeienpis is. Een bedrieger was het, een klaploper en vermoedelijk een jatmoos.

• 'Vreemdeling zoekt kamer' is als titel even summier als raadselachtig. Kan je een betere titel verzinnen?
• Past de omslagillustratie bij het thema van het boek? Waarom wel? Waarom niet?
• Waarom zou de schrijver dit boek hebben geschreven?
• Heeft hij nog meer boeken geschreven die je gelezen hebt? (Als je ze niet gelezen hebt telt het niet)
• Wanneer werd het boek geschreven? Hoofdzakelijk 's nachts of hoofdzakelijk overdag? En in welke jaren?
• Waarom zou je dit boek lezen als je de auteur niet kent?
• Vertel eens in je eigen woorden waar het boek over gaat.
• Vertel welke vijf personen in het verhaal jij leuk vind. Wat maakt hen bijzonder?
• Vertel of je het verhaal zelf zou willen meemaken? Waarom?
• Schrijf eens met vulpen een stuk over uit het boek. Ik stel voor vanaf blz. 89 tot 224 en ga na welke gevoelens dit bij jou teweeg brengt.
• Had je het boek graag in zijn oorspronkelijke taal willen lezen? Wanneer zou je dat dan gedaan hebben?
• Zijn er passages in het boek die je niet begrijpt? (Licht toe!)!

Ceremonie van duiveluitdrijving in de vijftiende eeuw

Heden ten dage is het ritueel helemaal getransformeerd en bestaat het uit het drinken van één of meerdere Duvels, want zo bezweert de lagere landeling nu haast elke dag zijn duivels. Maar waarlangs de duivel in een geur van sulfer en methaan het hazenpad kiest was lange tijd niet duidelijk. Gelukkig dook er een vijftiende eeuwse illustratie op waar in de rechterbenedenhoek het tipje van de sluier wordt opgelicht.

Ter zake (30)

Voor zover ik weet heb ik geen oom die ballistisch deskundig is. Anderzijds, geef ik toe dat ik me de laatste weken interesseer voor de diverse soorten smeeroliën op de markt. Kanalen ademen tragiek, zo ervaar ik dat. Ik geloof niet spontaan dat dinosaurussen konden vliegen, maar een wetenschappelijk artikel hierover kan mij natuurlijk op andere gedachten brengen. Ook denk ik niet spontaan dat topmodellen op de catwalk carrières hebben die meer dan dertig jaar duren.

Le meurtrier imaginé

Op een lome avond in de herfst  

ik wist het woud nabij  

en nauwe wandelpaden  

achter de wolken hing begrip

er was meer licht in jou dan vroeger  

en ik tokkelde van

pling van pleng van plong  

voor jou alleen  

ik heb nooit eerder zo betekenisvol getokkeld. 

al mijn heimwee al mijn pijn   

misschien was ik wel irreëel  

maar ik voelde mij verbonden. 

en jij zong  

met jouw stem vol pijn en afwezigheid. 

(was het wel een lied?)  

het ging van pling van pleng van plong

en het leek voor mij alleen  

en achter de wolken was begrip

jij zong ons refrein:

'En heb jij mij hierom dood gemaakt?'

'Wát? Wat bedoel je nou, ik kan me niet herinneren...' 

stamelde ik stomverbaasd  

maar jij bleef zingen  

van je pling en pleng en plong. 

en  ik wist het woud nabij  

en nauwe wandelpaden

en je kwam weer bij ons refrein:

'Heb je mij hierom dood gemaakt?'

'Wát? Wat bedoel je nou, ik kan me niet herinneren... '

toen werd het stil

ik nam een appel van oranje

ik wilde ook nog gaan jongleren

maar net op tijd dacht ik aan de zwaartekracht

die alles neemt zoals het komt

ook op deze lome avond in de herfst  

met het woud nabij  

en nauwe wandelpaden

achter de wolken het begrip

en alles gaat van pling van pleng van plong

maar nu heel anders dan toen jij nog voor mij zong.

 

Kortjakje op en neer (en andere kinderliedjes)

Schiet op Kortjakje, straks komt Spillebeen.
Die was toch gaan varen?
Weet ik veel.
Zou ik ook wel willen.
Wat?
Gaan varen.
Ja, maar eerst deze stippen.
Of wippen.
Wat wippen?
Dat zou ik ook wel willen.

Heb jij dan nog nooit...
Heen en weer wel ja. Maar op en neer is nog wat anders.
Ben je loos?

Geen terechtwijzing

Ik werd opgebeld.
Aarzelend – zo ben ik nog steeds – nam ik op en zei mijn naam.
Of ik een terechtwijzing aankon.
Waarschijnlijk aarzelde ik nu te lang want de hoorn werd opgelegd zonder verdere uitleg.
Jammer, want nu had u mij beter kunnen leren kennen.
Maar het mocht niet zijn.
Geen terechtwijzing dus.

(..., als u dit leest, wil u mij dan nog eens bellen?)

De plaats van de vrouw

'Misschien moeten we haar links van jou laten zitten? Dan komt zij beter tot haar recht!'

'Denk je?'

'Ja, en ik kan haar enkele vragen suggereren waarop jij dan gevat kan antwoorden.'

'Maar zij kan toch zelf vragen bedenken ook, nee?'

'Ja, misschien wel.'

'En moet ik dat nu beslissen?'

'Ja, straks is ze hier en dan kunnen we het er niet meer over hebben.'

De néksbesting

'Met de nieuwe wetgeving is het er allemaal niet eenvoudiger op geworden, maar met dit toestelletje hebben we toch de néksbesting!'
'Mag ik eens proberen?'
'Zeker, maar zorg dat u goed in het midden staat.'
'...'
'Ja, goed hoor. Zodra u pensioengerechtigd bent kunnen we het u gratis ter beschikking stellen.'
'En na afloop komen jullie het ook nog eens gratis ophalen?'
'Ja. Wees gerust, u zal er uw broek niet aan scheuren.'